مانيتور يا صفحه نمايش متداول ترين دستگاه خروجي بوده که از آن براي نمايش اطلاعات استفاده مي گردد و داراي انواع مختلفي است . يک صفحه نمايش مانند تلويزيون ها مي تواند رنگي يا تک رنگ باشد . در محيط Dos معمولاً صفحه هاي نمايش داراي ?? سطر و ?? ستون هستند و در هر ستون يک کاراکتر تايپ مي شود . وقتي اطلاعات از طريق صفحه کليد وارد کامپيوتر مي شوند، در صفحه نمايش ظاهر مي گردند تا از صحت آنها اطمينان حاصل شود . بعضي از کامپيوترهايي که مانند Labtop ها قابل حمل يا Portable هستند داراي نوعي صفحه نمايش به نام صفحه نمايش تخت مي باشند . در اين نوع کامپيوترها، ميزان مصرف برق از درجه اهميت ويژه اي برخوردار است، زيرا اين کامپيوترها معمولا در مکانهايي که امکان دسترسي به برق نيست کار مي کنند و صرفه جويي در مصرف برق در آنها بسيار حائز اهميت مي باشد . اين مطلب نکاتي را در مورد آموزش تعميرات هارد ارائه مي دهد.
کليه تصاوير، اعم از کاراکترهاي گرافيکي، حروف، ارقام و علايم ويژه و تصاوير گرافيکي به وسيله نقاط کوچکي به نام Pixcel ساخته مي شوند . کيفيت تصاوير، در درجه اول به طراحي قطعات الکترونيک و در درجه دوم به اندازه و تراکم نقاط، که اصطلاحاً به آن تفکيک پذيري صفحه نمايش يا Resolution گفته مي شود، بستگي دارد. کليه کاراکترها در محدوده معيني از نقاط تعريف مي شوند که به آن ماتريس کاراکتر گفته مي شود. ماتريس کاراکتر مجموعه اي از نقاط روشن و خاموش در صفحه نمايش مي باشد که به هر يک از اين نقاط، همان پيکسل مي گويند. هر چه تعداد پيکسل هاي موجود در ماتريس کاراکتر بيشتر باشد، وضوح تصاوير و کاراکترها نيز بيشتر خواهد بود. مانند ??? ×??? پيکسل يا ???×???? پيکسل
مانيتورها در چند دسته تقسيم بندي مي شوند:
?) مانيتور هاي لامپ تصويري يا CRT
?) مانيتور هاي LCD
?) مانيتور هاي LED
مانيتورهاي لامپ تصويري يا CRT ؛ در چند سال اخير رونق فرارواني در بين کاربران داشته اند . اين مانيتورها در اندازه ?? و ?? اينچ به بازار عرضه شدند ، سپس استفاده اندازه از ?? و ?? اينچ آنها در بين کاربران رونق گرفت که در حال حاضر اندازه ?? اينچ آنها بيشتر مورد استقبال مي باشد. در حال حاضر انواع ??، ?? و ?? اينچ نيز ساخته شده اند که به دليل قيمت نسبتاً بالاتر، کمتر مورد استفاده عموم قرار مي گيرند. اين نوع مانيتورها داراي صفحات محدب و تخت هستند که نوع صفحه تخت آنها بين کاربران پرطرفدارتر است. ايجاد تصوير در اين مانيتورها به وسيلهء پرتاب الکترون ها و هدايت آن ها به کمک ميدان هاي الکترومغناطيسي صورت مي گيرد .
مانيتورهاي LCD ؛ مانيتورهايي هستند با قطر کم و بدون لامپ تصوير و قطر آنها در حدود ? سانتي متر است. مانيتورهاي LCD را با نام کريستال مايع نيز مي شناسند، زيرا اين مانيتورها از کنار هم چيدن سلول هاي کريستال مايع بوجود مي آيند. به اين مانيتورها بايد از زاويه مستقيم نگاه کرد تا تصوير به خوبي ديده شود.
مانيتورهاي LED ؛ مانيتورهايي هستند شبيه به LCDها، که براي نمايش تصوير از ديودهاي نوري استفاده مي کنند.
اکنون براي آشنايي بيشتر شما، به مقايسه مانيتورهاي CRT و LCD مي پردازيم؛
مانيتورهاي LCD داراي روشنايي يا Brightness بين ? تا ? برابر مانيتورهاي CRT هستند اما در مورد وضوح تصويري يا Contrast مانيتورهاي CRT ? تا ? برابر مانيتور هاي LCD مي باشند . زاويهءديد يا Viewing Angle مانيتورهاي CRT بيش از ??? درجه است درصورتي که در مورد مانيتورهاي LCD معمولي اين رقم حداکثر معادل ?? درجه است. امواج مغناطيسي مانند آهنربا و امواج الکترومغناطيسي مانند موبايل روي مانيتورهاي CRT ايجاد اختشاش تصويري مي کنند ولي مانيتورهاي LCD از اين آسيب در امانند. بدليل تکنولوژي ساخت هر يک از مانيتورها، مانيتورهاي CRT در مرکز بسيار شفاف ترند درصورتي که مانيتورهاي LCD در گوشه ها روشنتر هستند.
مانيتورها CRT قدرت و انعطاف بيشتري براي مطابقت با رنگ هاي قابل دريافت چشم انسان دارند. همچنين مانيتورهاي CRT نسبت به مانيتورهاي LCD داراي کيفيت رنگ و خلوص رنگ بيشتري هستند. بزرگترين اشکال مانيتورهاي LCD احتمال ايجاد پيکسل سوخته يا Defective Pixel بر روي صفحهءنمايش آن ها است. وبزرگترين مشکل مانيتورهاي CRT لرزش تصويري يا Flickering آنها است، که البته در صورتي که فرکانس ??Hz و بالاتر پشتيباني شود، اين لرزش محسوس نخواهد بود. مانيتورهاي CRT به طور معمول ???watt انرژي مصرف مي کنند و اين درحالي است که مانيتورهاي LCD تنها ??watt مصرف انرژي دارند.
همچنين وزن يک مانيتور CRT درحدود ?? کيلوگرم است و يک مانيتور LCD تنها حدود ? کيلوگرم وزن دارد. همچنين مهم است که بدانيم؛ مانيتورهاي LCD علاوه بر توليد گرماي کمتر، آثار سوء بسيار کمتري بر چشم دارند. همچنين يکي از موارد بسيار خطرناک دربارهء مانيتورهاي CRT انتشار گازهايي است که به واسطهء گرما تبخير شده و به بيرون متصاعد مي شوند . اين گازها براي انسان ف محيط زيست و بخصوص لايه اُزُن بسيان زيان بار هستند. در آخر بايد گفت براي پيروزي مانيتورهاي LCD بر مانيتورهاي CRT نياز به زمان زيادي است، تا نواقصش برطرف شده و از نظر قيمت نيز بتواند با آن رقابت کند.
حال به بررسي قسمتهاي خارجي مانيتور ها مي پردازيم .
مانيتورها داراي يک کابل برق هستند، که کاملاً شبيه به کابل برق Case مي باشد. کابل ارسال داده به مانيتور داراي ?? رشته سيم و يک محل اتصال به کارت گرافيک است که ?? پين دارد. اين ?? پين در ? رديف ? تايي قرار دارند که به کارت گرافيک وصل شده و داراي پيچ هايي در دو سمت است که به کارت گرافيک پيچ مي شوند، تا از جدا شدن و قطع ناگهاني تصوير جلوگيري کنند.
روي قاب مانيتور تعدادي دکمه براي تنظيم نور، اندازه، حاشيه و غيره براي تنظيم تصوير مانيتور وجود دارد. همچنين مي توانيم برچسبهايي را روي قاب مانيتور مشاهده نماييم، اين برچسبها مربوط به امکانات و استانداردهاي مانيتورهاست، مثلاً برچسب با علامت TCO بيانگر وجود استاندارد تصويري TCO در مانيتور است .
درهنگام خريد يک مانيتور بايد به چند مورد توجه نمود. ابتدا به شفافيت نور و تصور، سپس به حداکثر مقدار تفکيک پذيري صفحه نمايش يا Resolution و پس از آن به ديگر امکانات آن.
امروزه اکثر مانيتورهاي موجود در بازار داراي حالت هاي هوشمندي براي کاستن از مقدار برق مصرفي هستند و به صورت اتوماتيک در چهار مرحله فعال مي گردند:
?) استفاده از محافظ صفحه نمايش يا Screen Saver ، که در اين حالت از آسيب ديدن مانيتور بر اثر يکنواختي شعاع الکتروني جلوگيري مي گردد.
?) حالت آماده باش يا Stand by ، که در اين حالت مانيتور ?? درصد از مصرف برق مي کاهد و به سرعت به ورودي ها پاسخ مي دهد.
?) حالت تعليق يا Suspend ،که در اين حالت لامپ تصوير مانيتور در حالت خاموش است و ?? تا ?? درصد از ميزان برق مصرفي لازم براي کارکردن مانيتور کاسته مي شود. در اين حالت پاسخ به ورودي ها مثل ماوس و کيبرد کمي کندتر است.
?) مرحله خاموشي؛ در اين مرحله عمل خاموشي به وسيله کاربر به وسيله کليد روشن، خاموش مانيتور صورت نگرفته بلکه به صورت هوشمندانه اين کار توسط مانيتور انجام مي گيرد، برق مصرفي در اين حالت ? تا ? وات است.
يکي از چيزهايي که شما بايد از مانيتور خود دور نگاه داريد بلندگوها و اجسام داراي ميدان مغناطيسي هستند. تأثير مغناطيسي بلندگوها باعث پخش رنگ در مانيتور و يا تجمع رنگ در يک گوشه مي گردد. علاوه بر بلندگوها حدالامکان سعي نماييد وسايلي چون تلفن، دستگاه ضبط صوت، اسکنر و چاپگر را نيز از مانتيور خود دور نگه داريد.