مقاومت الکتريکي
عبور جريان الکتريکي از هادي ها از بسياري جهات شبيه عبور گاز از يک لوله است. اگر اين لوله پر از پشم فلزي يا ماده مختلطي باشد ، اين شباهت ها بيشتر مي شود. اتم هاي نشکيل دهنده سيم هادي از عبور الکترون ها جلوگيري مي کنند ، همانطور که الياف پشم فلزي مانع عبور مولکول هاي گاز مي شوند. حال مي خواهيم ببينيم که مقاومت هادي ها به غير از جنس فلز به چه عواملي ديگري بستگي دارد.

مقاومت هر جسمي به الکترون هاي آزاد آن بستگي دارد. مي دانيد که واحد شدت الکتريکي آمپر (A) است. يک آمپر يعني اين که 6/28 ضرب در 10 به توان 18 الکترون آزاد در هر ثانيه از هر نقطه سيم عبور مي کند. پس يک هادي خوب بايد به مقدار کافي الکترون آزاد داشته باشد تا جريان الکتريکي با چندين آمپر بتواند از آن عبور کند.
بنابراين هرگاه پهناي فلز افزايش يابد ، در حقيقت سطح مقطع زيادتر و در نتيجه مقاومت کم تر مي شود. پس سطح مقطع عکس مقاومت عمل مي کند.

تأثير طول هادي بر مقاومت الکتريکي
شايد تصور کنيد که با افزايش طول هادي عبور جريان راحت تر مي شود ولي چنين نيست. اگر چه در يک قطعه سيم بلندتر تعداد بيشتري الکترون آزاد وجود دارد ولي الکترون هاي آزاد اضافي در طول سيم ، در اندازه گيري جريان الکتريکي داخل نمي شود. در واقع هر طول معين از هادي ، مقدار معيني مقاومت دارد و هر چه سيم طويل تر باشد ، مقاومت بيشتر مي شود.
نکته: تغيير طول و سطح مقطع به ميزان دو برابر مقاومت را تغيير نمي دهد.

اندازه گيري مقاومت الکتريکي در مدار
مدارهاي الکتريکي به دو نوع بسته مي شوند: سري و موازي
اندازه گيري مقاومت الکتريکي در مدارسري: در مدار سري همانگونه که از نامش پيدا است ، مقاومت ها به دنبال هم بسته شده اند. پس بايد تمامي مقدار آنها را با هم جمع کرد.
اندازه گيري مقاومت الکتريکي در مدار موازي: در مدار موازي بايد حاصل ضرب تمام مقاومت ها را تقسيم بر مجموع مقاومت ها کرد.

کاربرد مقاومت هاي الکتريکي
مقاومت هاي اَهمي براي اضافه کردن مقاومت مدارهاي الکتريکي به کار مي روند. در حقيقت ، آنها اجسامي هستند که در مقابل عبور جريان مقاومت زيادي از خود نشان مي دهند. موادي که غالباٌ در مقاومت ها به کار مي روند ، عبارتند از کربن ، آلياژ مخصوص از فلزاتي از قبيل نيکروم ، کنستانتان و منگانان. مقاومت اَهمي را طوري به مدار مي بنديم که جريان همان طور که از بار الکتريکي و منبع ولتاژ عبور مي کند ، از آن هم بگذرد. در اين صورت مقاومت کل مدار مجموع مقاومت هاي بار الکتريکي ، منبع ولتاژ ، سيم هاي رابط و مقاومت اَهمي است. توجه داشته باشيد که فقط با اضافه کردن يک مقاومت اَهمي مناسب به مدار ، مي توان مقاومت کل مدار را به اندازه ي دلخواه تغيير داد.

انواع مقاومت ها
1- مقاومت هاي ترکيبي
2- مقاومت هاي سيم پيچي
3- مقاومت هاي لايه اي

مقاومت هاي وات بالا
جنس اين مقاومت ها معمولاً از كرم نيكل است و معمولاً داراي يک روكش گچي يا آجري مي باشند و به همين دليل به مقاومت هاي گچي يا آجري نيز معروف هستند. ظرفيت اُهمي و توان اين مقاومت ها بصورت عدد بر روي آنها چاپ مي شود.

مقاومت هاي خودکار
ترميسترها در مدارات براي ممانعت ازآسيب رساندن فشار جرياني كه در ابتداي روشن نمودن آنها در مدار جريان پيدا مي كند ، بكار برده مي شوند. با قرار دادن اين قطعه در ابتداي ورود جريان باعث مي شود تا جرياني كه در ابتداي بكار انداختن مدار با فشار وارد مي شود ، مواجه با ترميستر شده و متوقف شود. ترميستر در مقابل جريان وارده كم كم گرم شده و جريان را تدريجاً وارد مدار مي كند تا آنكه مقاومت خودش بر اثر گرما كم شده و عبور جريان را به حالت عادي در مي آورد.ترميستر اغلب در مدارات راديو و تلويزيون استفاده مي شود.

LDR مقاومت تابع نور
LDR مقاومت تابع نور يا همان ديود تابع نور در تاريکي مي باشد. مقدار مقاومت الکتريکي اين قطعه بسيار زياد است ، يعني اجازه ي عبور جريان الکتريکي را از خود نمي دهد ولي با تابيدن نور بر سطح آن ، مقاومت آن کاهش مي يابد و هر چه نور شديدتر باشد ، رساناتر مي شود.

مقاومت (Resistor)
مقاومت قطعه اي است كه معمولًا ساز جنس كربن ساخته مي شود و بمنظور كم نمودن ولتاژ و جريان مورد استفاده قرار مي گيرد. واحد مقاومت اُهم ( Ω ) است.
هر هزار اُهم برابر با يک كيلو اُهم و هر ميليون اُهم برابر با يک مگا اُهم است.

محاسبه مقدار اَهمي يک مقاومت در مقاومت هاي با وات پايين
معمولاً مقدار اُهمي مقاومت بصورت كدهاي رنگي و بر روي بدنه آن چاپ مي شود ولي در مقاومت هاي با وات بالاتر مثلاً 2 وات يا بيشتر ، مقدار اُهمي مقاومت بصورت عدد بر روي آن نوشته مي شود.
محاسبه مقدار اُهم مقاومت هاي رنگي بر اساس جدول رمز مقاومت ها و بسيار ساده انجام مي شود. بر روي بدنه مقاومت معمولاً 4 رنگ وجود دارد. براي محاسبه از نوار رنگي نزديک به كناره شروع مي كنيم و ابتدا شماره دو رنگ اول را نوشته و سپس به ميزان عدد رنگ سوم در مقابل دو عدد قبلي صفر قرار مي دهيم. اينک مقدار مقاومت بر حسب اُهم بدست مي آيد. اين مطلب نکاتي را در مورد آموزش تعميرات بردهاي الکترونيکي ارائه مي دهد.