انتخاب مادربرد، يکي از تصميمات مهم در زمان تهيه و يا ارتقاء يک کامپيوتر است. انتخاب فوق ، علاوه بر تاثير مستقيم بر عملکرد فعلي سيستم، بيانگر انعطاف سيستم در زمان ارتقاء نيز مي باشد. قابليت هاي فعلي يک کامپيوتر و پتانسيل هاي ارتقاء آن در آينده، جملگي به نوع مادربرد انتخابي بستگي خواهد داشت. امروزه بر روي مادربردها، پورت هاي پيشرفته اي نظير (Fireware (IEEE 1394 و يا USB 2.0 و حتي کارت هاي (تراشه) صداي شش کاناله و کنترل هاي RAID وجود داشته که مي توان از آنان در زمان ارتقاء سيستم و بدون نياز به نصب امکانات جانبي ديگر، استفاده کرد.آموزش تعميرات لپ تاپ
در زمان انتخاب يک مادربرد همواره سوالات متعددي در ذهن تهيه کننده (خريدار) مطرح مي گردد: مادربردها چگونه با يکديگر مقايسه مي گردند؟ پارامترها ي سنجش و وزن هر کدام چيست؟ ( پردازنده ها، نوع تراشه ها ، نحوه ارتباط با دستگاههاي ذخيره سازي). معيار انتخاب يک مادربرد چيست ؟ Chip set هاي يک مادربرد بيانگر چه واقعيت هائي مي باشند؟ امکانات يک مادربرد چه تاثيراتي را در حيات فعلي و آتي سيستم به دنبال خواهد داشت؟ ميزان کارايي و کيفيت يک سيستم تا چه اندازه وابسته به پتانسيل هاي مادربرد مي باشد؟ موارد فوق، نمونه سوالاتي است که در زمان انتخاب يک مادربرد در ذهن تهيه کنندگان مطرح مي گردد.
جايگاه مادربرد

مادربرد، پردازنده و حافظه سه عنصر تعيين کننده در کامپيوتر بوده که در زمان انتخاب مادربرد، سرنوشت پردازنده و حافظه نيز بنوعي رقم خواهد خورد. (براي مطالعه بيشتر دراين مورد به ساير مقالات سايت ميکرو رايانه مراجعه نماييد) انتخاب مناسب يک مادربرد از جمله تصميمات مهمي است که دامنه آن گريبانگير تجهيزات سخت افزاري ديگر نيز خواهد شد. انتخاب يک مادربرد قديمي و از رده خارج (هر چند که در حال حاضر پاسخگوي نيازها و خواسته ها باشد) مي تواند زمينه بروز مسائل متعددي در ارتباط با ارتقاء و افزايش توان عملياتي کامپيوتر در آينده را به دنبال داشته باشد. فراموش نکنيم ما کامپيوتر را نه بخاطر خود، بلکه بخاطر اجراي برنامه ها (در حال حاضر و آينده) تهيه مي نمائيم.
ويژگي ها ي مهم

از مهمترين ويژگي هاي مرتبط با مادربرد، مي توان به موارد زير اشاره نمود :
Chip Set مادربرد:
عملياتي حياتي و مهم نظير روتينگ داده از هارد ديسک به حافظه و پردازنده را انجام و اين اطمينان را بوجود مي آورد که تمامي دستگاههاي جانبي و کارت هاي الحاقي، قادر به گفتگو (ارتباط) با پردازنده مي باشند. توليد کنندگان مادربردها، با افزودن چيپ ست هاي متفاوت بر روي مادر بردهاي توليدي خود، نظير کنترلر RAID و پورت هاي Fireware، قابليت هاي مادربردهاي توليدي خود را نسبت به ساير محصولات مشابه نشان مي دهند .
چيپ ست هاي موجود بر روي يک مادربرد، باعث اعمال محدوديت در رابطه با انتخاب نوع پردازنده، حافظه و ساير تجهيزات جانبي ديگر نظير کارت گرافيک، کارت صدا و پورت هاي USB 2.0 مي گردد. (برخي از امکانات فوق نظير کارت صدا، مي تواند به عنوان پتانسيل هاي ذاتي همراه مادربرد ارائه گردد). اغلب مادر بردهائي که از يک نوع Chip set مشابه استفاده مي نمايند، ويژگي هاي متعارفي را به اشتراک مي گذارند (به ارث رسيده از Chip set) و کارآئي آنان در اکثر موارد مشابه مي باشد. آگاهي از نوع پردازنده، حافظه، سرعت کنترل کننده IDE، کارت گرافيک و صدا، مي تواند کمک مناسبي در خصوص انتخاب مادربرد ارائه نمايد (مخصوصا" در مواردي که از Chip set مشابه استفاده مي گردد).

پردازنده:
توليد کنندگان مادربرد در برخي مواقع، فهرست مادربردهاي توليدي خود را بر اساس نوع سوکتي که مادربرد از آن حمايت مي کند، ارائه مي نمايند. مثلا" سوکت 478 براي P4 و سوکت A براي Athlon. در اکثر کاربردهاي تجاري، کاربران تفاوت مشهودي را در ارتباط با سرعت بين دو پردازنده Athlon و P4 مشاهده نمي نمايند در حالي که ممکن است تفاوت قيمت آنها مشهود باشد. به هرحال نوع و سرعت پردازنده اي که مي تواند همراه يک مادر برد استفاده شود، يکي از نکات مهم در رابطه با انتخاب مادربرد است .
پس به طور خلاصه در مورد پردازنده، بايد مادر برد حداقل قادر به حمايت از پردازنده هاي رايج باشد. (پيشنهاد مي شود قادر به حمايت از پردازنده هاي AMD يا اينتل باشد)

حافظه:

امروزه اکثر مادربردها از حافظه هاي SDRAM DDR) Double Data Rate) استفاده مي نمايند. البته هنوز مادر بردهائي نيز وجود دارد که از RDRAM يا Rambus استفاده مي نمايند. (تعداد اين نوع از مادربردها اندک است). حافظه هاي DDR داراي سرعت هاي مختلفي بوده و پيشنهاد مي شود که سريعترين نوعي که مادربرد حمايت مي نمايد، انتخاب گردد. (در اين مورد مقالاتي نيز درتالار گفتگوي سايت ميکرو رايانه وجود دارد) توليد کنندگان مادربرد، حافظه هاي DDR را بر اساس سرعت Clock و يا پهناي باند تقسيم مي نمايند. سرعت اين نوع از حافظه ها (DDR) به ترتيب از کندترين به سريع ترين نوع ، بصورت زير مي باشد :

DDR200( aka PC1600) , DDR266( PC2100) , DDR333(PC2700) , DDR400(PC3200)

بردهايي كه از RDRAM استفاده مي نمايند داراي Chip set اينتل 850 يا 850E مي باشند. اين نوع از حافظه ها (RDRAM) مي بايست به منظور افزايش کارآئي، به صورت زوج بر روي مادربرد استفاده شده و اسلات هاي خالي توسط CRIMM تکميل (پر) گردند. حافظه ها ي RDRAM قادر به تامين پهناي باند بالاي مورد نياز برنامه هائي با حجم عمليات سنگين در ارتباط با حافظه مي باشند. (مثل برنامه هاي ويرايش فيلم هاي ويديوئي و يا بازيهاي سه بعدي گرافيکي).

قيمت حافظه هاي RDRAM نسبت به حافظه هاي DDR دو برابر است. حافظه هاي RDRAM در حال حاضر با دو سرعت متفاوت ارائه ميگردند: PC800 و PC1066. در صورت انتخاب پردازنده اي از نوع P4 که بر روي BUS با سرعت 533 مگاهرتز اجراء مي گردد، سرعت بيشتر پردازنده معيار اصلي انتخاب قرار گيرد. در زمان انتخاب حافظه، مي بايست تعداد سوکت هاي DIMM و RIMM موجود بر روي مادربرد به همراه حداکثر حافظه قابل نصب بر روي آن دقيقا" بررسي گردد.

در مورد نوع حافظه حداقل : DDR 200/266 و پيشنهادي : DDR266/333 يا PC800/1066 Rambus

صدا و گرافيک:
اكثر مادربردهاي موجود داراي كارت صدا بوده و بندرت مي توان مادربردي را يافت که فاقد اين قابليت باشد. آخرين مدل مادربردها داراي چيپ ست ديجيتالي صداي 6 كاناله بوده كه براي بازي ها و فايل هاي MP3 مناسب تر هستند. در صورتي که قصد نصب يک کارت صدا بر روي مادر برد به منظور افزايش کيفيت صدا وجود داشته باشد، مي توان با استفاده از Jumper و يا BIOS سيستم، کارت صداي موجود بر روي مادربرد (OnBoard) را غير فعال و از کارت صداي مورد نظر خود استفاده نمود. در صورتي که بخواهيم از بازي هاي کامپيوتري استفاده نمائيم که داراي گرافيک سه بعدي مي باشند، مي بايست كارت گرافيك موجود بر روي مادربرد را غيرفعال و يک کارت گرافيک متناسب با نوع نياز را بر روي مادر برد نصب نمود. در اين رابطه لازم است به اين نکته دقت شود که مادربرد انتخابي داراي اسلات AGP باشد. امروزه اکثر كارت هاي گرافيكي موجود از اسلات AGP بمنظور ارتباط با كامپيوتر استفاده مي نمايند.
منبع: ميکرو رايانه