الف: CRT تك رنگ
مونيتورهاي تك رنگ از يك نوع فسفر منفرد و يك دست پوشيده شدهاند. كه معمولاً نور ايجاد شده توسط آنها سفيد كهربايي و يا سبز مي باشد.
ب: CRT رنگي
در CRT رنگي از سه نوع فسفر با رنگهاي قرمز، آبي، سبز استفاده شده كه به صورت مثلث قرار گرفته اند.
در مونيتورهاي رنگي هر يك زا اين مجموعه ها معرف يك پيكسل مي باشند. هر چند كه در هر پيكسل سه نقطه قرار دارد.
اگر هر يك از نقاط قرمز و سبز و آبي با يك تفنگ الكتروني مجزا شوند مي توان طيف وسيعي از رنگهاي مختلف را ايجاد كرد كيفيت تصوير رنگي كه به اين ترتيب ايجاد شود به نزديك بودن فاصله سه نقطه مزبور بستگي دارد. هز چه نقاط نزديكتر باشند تصوير يكپارچه تر به نظر خواهد رسيد.
فاصله نقطه اي به فاصله اي گفته مي شود كه فاصله بين دو نقطه مجماور هم در يك پيكسل باشد نمايشگرهايي كه فاصله نقطه اي آنها 31% ميلي متر يا كمتر باشد معمولاً تصويري با كيفيت قابل قبول ارائه مي كند.
پوشش مشبك و شياردار
پوشش مشبك در واقع صفحه فلزي سوراخدار نازكي است كه درست در پشت سطح فسفريCRTهاي رنگي قرار مي گيرد.
پرتوهاي الكتروني هر سه تفنگ الكتروني همگرا بوده و به جاي فسفرهخاي موجود در صفحه نمايش، بر روي سوراخهاي اين صفحه مشبك متمركز مي شود.
سوراخهاي ميكروسكوپي موجود بر روي اين صفحه مشبك در واقع روزنه اي را تشكيل ميدهند كه پرتو الكتروني ازطريق آن مي تواند فقط بر نقطه فسفري مربوط به خود بتابد و جلوي الكترونهاي ديگر گرفته شده و خلوص رنگ حفظ مي شود. طراحي بعضي از لامپهاي اشعه كاتدي (CRT) به گونه اي است كه جاي پوشش مشبك از پوشش شياردار استفاده مي شود.
اين صفحه از رشته سيمهاي موازي تشكيل شده است كه به صورت عمودي در پشت صفحه نمايش فسفري قرار مي گيرد. در اين نوع (CRT)ها فاصله بين شيارها مئشخصههاي پوشش شياردار را تعريف مي كند اين نوع طراحي در CRT تك رنگ استفاده نمي شود زيرا رنگ تمام فسفرهاي موجود بر روي صفحه يكسان است.
همگرايي
حركت هر سه پرتوي الكتروني بر روي صفحه نمايش به صورت همزمان صورت مي گيرد همگرايي پرتوهاي مزبور بر روي سوراخهاي پوشش مشبك صورت مي پذيرد خلوص رنگ در تصوير ايجاد شده بر روي صفحه نمايش به ميزان زيادي بره همگرايي باعث سايه هاي رنگي در تصوير خواهد شد.
عدم همگرايي د رمركز صفحه معمولاً نبايد از 45% ميلي متر بيشتر باشد ميزان معمول اين خطا در كل صفحه نمايش در حدود 65% ميلي متر است. اعداد بزرگتر نشنان دهنده ضعف بيشتر در همگرايي است.
امواج بشكه اي و بالشتكي
سطح جلويي بيشتر لامپ هاي اشعه كاتدي محدب است اما تصاوير كاملاً مسطحيم باشند. وقتي تصويري مربعي بر روي صفحهاي منحني شكل تشكبل شود اعواج ايجاد خواهدشد.
اگر كناره هاي تصوير رو به خارج انحنا پيدا كنند يعني محدب شوند تصوير حالت شبكه اي پيدا مي كند. ساير خطوط تصوير ممكن است از انحناي خطوط كناري پيروي كنند.
ميزان انحراف نبايد از 3-2 ميلي متر بيشتر باشد
پويش افقي و پويش عمودي
مفهوم پويش: براي درک مفهوم پويش بايد بدانيد که تصاوير در مونيتورها به چه ترتيب ظاهر مي شوند. تصاوير مونيتورها در مونيتورها به چه ترتيب ظاهر مي شوند.تصاوير مونيتورها در واقع به صورت خطوط افقي پيکسل ها تشکيل مي شوند که از گوشه فوقاني وچپ تصوير شروع شده اند. با حرکت پرتو الکتروني در طول هر خط هر يک از پيکسل ها با شدت متفاوتي تحريک مي شوند شدت مزبور به داده هاي موجود در ram ويدوئي مربوطه بستگي دارد که بر روي برد آداپتور ويدوئي قرار گرفته است. با کامل شدن هر خط پرتو الکتروني خاموش خواهد شد. سپس پرتو الکتروني به ابتداي خط افقي بعدي هدايت مي شود، در اينحالت مي توان خط افقي جديدي را ترسيم کرد. اين روند تا ترسيم تمام خطوط افقي ادامه مي يابد به اين ترتيب پرتو الکتروني به گوشه پايين و راست تصوير خواهد رسيد با کامل شدن تصوير پرتو الکتروني بار ديگر خاموش خواهد شد
پهناي باند
ساده ترين تعريف پهناي باند عبارت است از: حداکثر سرعت نگارش پيکسل ها بر روي مونيتور.پهناي باند براي نمايشگرهاي VGA در حدود 30 مگاهرتز است.
تموج سرزنش و انحراف
هدايت پرتوهاي الکتروني در سرتاسر صفحه نمايش از طريق ايجاد ميدان مغناطيسي متغيير صورت مي پذيرد ميدان مغناطيسي توسط سيم پيچهاي انحراف افقي و انحراف عمدي ايجاد مي شود که از يکديگر مجزا بود. و بروي ؟ CRT قرار دارند.
در حالت ايده ال ميزان انحراف پرتو الکتروني در هر بار عبور از صفحه نمايش بايد مساوي باشد به اين ترتيب تصويري با ثبات بسيار زياد ايجاد خواهد شد اما در دنياي واقعي در هر لحظه تغييرات بسيار کوچکي در محل تصوير ايجاد مي شود.
اگر چنين تغييراتي در کمتر از 15 ثانيه ايجاد شود به آن لرزش گويند تموج در واقع نوعي تغيير محل تصوير يا اجزاي آن مي باشد تموج در واقع نوعي تغيير محل تصوير يا اجزاي آن مي باشد که دوره تناوب آن از 30 ثانيه بيشتر باشد.
به جابجايي تصوير با سرعت معادل يک بار در دقيقه با کمتر انحراف مي گويند.
روشنايي
وقتي پرتو الکتروني به فسفر برخورد مي کند نور ايجاد مي شود روشنايي در واقع ميزان نور ايجاد شده در هنگام تشکيل تصوير کامل مي باشد روشنايي قابل مشاهده توسط بيشتر مونيتورها 60-50 (FTM) (Foot Lumens) مي باشد اين مقدار به ولوم تنظيم روشنايي و نيز تعداد نقاط سفيد موجود در تصوير بستگي دارد هر چه اين عدد بيشتر باشد نشان دهنده روشنايي بيشتر تصوير بوده و هر چه اين عدد کمتر باشد تاريک تر بودن تصوير مونيتور را مي رساند
تنظيم وسط
وقتي پتانسيومترهاي کنترل تنظيم وسط افقي و عمودي در وسط قرار دارند تصوير بايد در مرکز نمايشگر قرار گيرد مشخصه هاي تنظيم وسط نشان مي دهد که مرکز تصوير چقدر به مرکز صفحه نمايش نزديک مي باشد.
سيگنال ويدوئي
اين مشخصه دامنه و ساير خصوصيات سيگنال ويدوئي آنالوگ در کانال ورودي را نشان مي دهد.
سيستم ويديوئي کامپيوترهاي شخصي از دو بخش تشکيل شده است برد آداپتور و خود مونيتور. اداپتور ويدوئي در واقع بخش اصلي سيستم ويدوئي را تشکيل مي دهد. دستورها و داده هاي ويدوئي کامپيوتر از طريق گذرگاه توسعه مربوطه به اداپتور انتقال مي يابند برد گرافيکي دادهاي بدست آمده را به تصاوير گرفايکي تبديل کرده و آن را در حافظه ويدويي موجود در کارت گرافيکي ذخيره مي کدن.
اين حافظه RAM ويدوئي يا VRAM ناميده مي شود. سپس برد ويدويي تصوير گرافيکي را به صورت سلسله پالس هاي همزماني مترادف با حالت ويدوئي مورد استفاده ترجمه مي کند.
مثلا EGA و VGA
دو نوع سيگنال ويدوئي وجود دارد سيگنال ويدوئي TTL و سيگنال ويدوئي آنالوگ
در مونيتور TTL سيگنال رنگ به صورت سطوح منطقي ارائه مي شود يعني مجموعه اي از سطوح منطقي (1و0) مونيتور تک رنگ TTL فقط از يک يا دو خط سيگنال استفاده مي شود يکي از خطوط روشن يا خاموش بودن پيکسل و ديگري شدت نور آن را کنترل مي کند در نتيجه مي توان فسفرهاي رنگي را بدو شدت نور مختلف روشن کرد.
مدار راه انداز ويدئو
عمل مدار راه انداز ايناست که شدت پرتو الکتروني را کنترل مي کند اين مدار بايد بتواند سيگنال ويدئو ورودي را به قدري تقويت کند که براي راه اندازه شبکه کنترل ويدئو در CRT مناسب باشد در مورد م ونيتورهاي تک رنگي که از ورود سيگنال TTLاستفاده مي کنند.
مدار راه انداز ويدئو فقط بايد بتواند پرتو الکتروني را قطع و وصل کند ولي در مورد مونيتورهاي که با دو ورودي سيگنال TTL کار مي کنند يکي از خطوط جريان الکترونها را قطع و وصل کند يکي از خطوط جريان الکترونها را قطع و وصل مي کند و ديگري شدت آن را کم و زياد مي کند وجود ورودي دوم براي کنترل شدت روشنايي تنوع تصاوير نمايشگر را کمي افزايش مي دهد.
در مورد مونيتورهاي رنگي که سه سيگنال ويدوئي آنالوگ دريافت مي کنند سه مدار راه اندازه مجزا مورد نياز است. در حالي که قابليت روشن و خاموش کردن پرتو الکتروني براي مونيتورهاي تک رنگي کافي است. مونيتورهاي رنگي بايد بتوانند سيگنالهاي آنالوگ نسبتا ضعيف که تغييرات سريعي دارند را کنترل کنند.
مدار مولد ولتاژ بالا
ولتاژ ايجاد شده توسط منبع تغذيه مونيتور نسبتا پايين است در نتيجه اختلاف پتانسيل بسيار زيادي که براي تحريک CRT لازم است را نمي توان از منبع تغذيه بدست آورد. براي اين کار پالس هاي فرکانس بالا و تقويت شده اي که توسط طبقه خروجي افقي تامين مي شوند به سيم پيچ اوليه قطعه اي اعمال مي شود که ترانسفورمر برگشت ناميده مي شود اين قطعه قسمت اصلي سيستم ولتاژ بالا در مونيتور را تشکيل مي دهد. در هر ترانسفور برگشت سه سيم پيچ ثانويه وجود دارد ثانويه پاييني نوعي سيم پيچ پايين آورنده ولتاژ است که سيگنال AC با اختلاف پتانسيل کم را ايجاد مي کند اين ولتاژ براي گرم کردن کاتد CRT مورد استفاده قرار مي گيرد که حدود (15-2/6) ولت است سيم پيچ وسطي ولتاژي AC با اختلاف پتانسيل در حدود 150 ول ايجاد کرد. که براي مدار کنترل روشنايي CET استفاده مي شود.
حياتي ترين سيم پيچ ثانويه: سيم پيچي است که در بالا قرار گرفته افقي را بسته به نياز تا حد 30-15 کيلووات افزايش مي دهد. ديودهاي سيم ولتاژ بالا با سيم پيچ سري شده اند تا اين ولتاژ بالاي AC را ک کرده و به ولتاژ DC تبديل نمايد. اين مطلب نکاتي را در مورد آموزش تعميرات مانيتور ارائه مي دهد.